Dit is eigenlijk een geweldige vraag en verdient een lang en specifieker antwoord.
Aangezien er honderdduizenden eilanden over de hele wereld zijn,
de Galapagos-archipel is een van de meest bekende, de naam heeft een speciale klank en de eilanden staan bij veel reizigers op nummer 1 op de bucketlist!
Maar waarom zijn ze zo speciaal?
Allereerst de locatie!
Gelegen in de Stille Oceaan, ongeveer 1000 km voor de kust van Ecuador, is de eilandengroep met 18 hoofdeilanden en zo'n 130 in totaal behoorlijk geïsoleerd, zoals de meeste archipels in de Stille Oceaan.
Maar met eilanden aan weerszijden van de evenaar is de locatie van de Galapagos absoluut uniek in het gebied.
Naast de locatie staan de eilanden 3 verschillende grote en sterke waterstromen in de weg met verschillende kenmerken zoals temperatuur, zoutgehalte en viscositeit.
De Humboldt-stroom, evenals de Cromwell-stroom, brengen koud water met enorme hoeveelheden voedingsstoffen, meestal rottend zeeleven uit de diepten van de oceaan, en bepalen daarom het leven op en rond de eilanden.
De derde stroming, de Panama Flow, brengt warmer water uit Midden-Amerika.
De eilanden zelf liggen vrij ver van elkaar, dus er is weinig kans op migratie van dieren tussen de landmassa's. Hierdoor kreeg het wild hier de kans om zich anders te ontwikkelen, zoals …
Er zijn 13 verschillende soorten, elke soort leeft op zijn eigen eiland en heeft bijgevolg in de loop van duizenden jaren zijn eigen speciale en unieke kenmerken ontwikkeld om zich aan te passen aan zijn surafrondingen. Afhankelijk van hun leefgebied kunnen ze allemaal worden onderscheiden door dieet, snavelgrootte en vorm.
Deze ontzagwekkende ontwikkeling leidde Charles Darwin om verder te kijken naar hun aard en de vinken vormden uiteindelijk de basis van zijn evolutietheorie.
De Galapagos is volledig gevormd door vulkanisme, was daarom nooit verbonden met een vasteland en is nooit 'verwend' door continentale dieren in het wild. Van planten of zaden tot dieren, alles moet zijn weg hebben gevonden door de lucht, gedragen door harde wind, of door het water, bijvoorbeeld op drijfhout, naar de archipel. Nou ja, totdat de mensen arriveerden.
Al deze bovengenoemde feiten leidden tot biologische isolatie en endemisme, wat betekent dat zo'n 20 landsoorten, evenals vogelsoorten op de Galapagos, wereldwijd uniek zijn en endemisch voor de eilanden hier.
Geologisch gezien is de archipel relatief jong.
De eilanden zijn ongeveer 20 miljoen jaar geleden ontstaan uit vulkanische activiteit en zijn het resultaat van het botsen van twee tektonische platen.
Onder grote druksure en het vormen van landmassa's boven het water door enorme vulkaanuitbarstingen. Sindsdien drijft de uitstulping waarop de eilanden 'zitten' naar het oosten, richting het vasteland van Zuid-Amerika.
En dat betekent dat de eilanden zoals Fernandina in het westen de jongste zijn, terwijl de 'oude' eilanden in het oosten, zoals San Cristobal, al in een stervende staat verkeren, klaar om in de komende miljoenen jaren weer onder water te zinken.
Dierlijke migratie op zich is niet echt bijzonder en gebeurt in de meeste delen van de planeet.
Wat het hier uniek maakt, is dat veel oceaansoorten van duizenden kilometers afstand specifiek naar de Galapagos komen om in de wateren te bevallen.
Walvissen of haaien zoals hamerhaaien en walvishaaien, mantaroggen en veel kleurrijke tropische vissen komen allemaal regelmatig naar de eilanden.
Meestal blijven alle vogels op de Galapagos, behalve één soort: de machtige Albatros, 's werelds grootste vliegende vogel, neemt ook maanden vrij om hier over de oceanen te glijden.
De Galapagos-pinguïn is de enige pinguïnsoort die leeft en broedt op het noordelijk halfrond. In delen van de eilanden Isabela en Fernandina. Dankzij het koude water van de Humboldtstroom kunnen ze zo ver in het noorden van hun leven genieten.
Deze pinguïn staat op de lijst 'bedreigd', met momenteel zo'n 1200 dieren.
Behalve de Antarctische soorten hebben ze niet alleen roofdieren onder water, maar ook op het land. Bijvoorbeeld de Galapagos havik of de Velduil.
De grootste bedreiging voor deze kleine kerels is echter 'El Niño', een ...
'El Niño', vertaald 'Het kind', omdat het meestal rond de kersttijd begint. Het is een fenomeen dat om de paar jaar voorkomt en in wezen de stromingen en temperaturen in de Stille Oceaan verandert.
Het verwart de stabiliteit van het leven in zijn wateren. De watertemperaturen stijgen en algen groeien niet meer en vernietigen zo de voedselketen voor veel dieren zoals leguanen of pinguïns.
Tijdens El Niño-jaren worden veel dierenpopulaties drastisch verminderd, soms met uitsterven bedreigd. Dit fenomeen vormt niet alleen een bedreiging voor de Galapagos, maar heeft ook enorme gevolgen voor het klimaat in Australië of Zuid-Amerika. Soms zelfs van invloed op het Europese weer.
Helaas zijn er ook veel door de mens veroorzaakte bedreigingen voor flora en fauna hier op de Galapagos.
Al direct na de ontdekking van het eiland brachten zeevaarders en walvisvaarders planten en dieren naar de eilanden.
Sindsdien zijn bramen, guaves of olifantsgras de thuisbasis van Galapagos en vervangen ze andere planten die hier oorspronkelijk groeiden.
Maar ook dieren zoals katten, honden, varkens en geiten waren en zijn een bedreiging voor alle dieren in het wild.
Dit is misschien wel het belangrijkste feit van allemaal!
Sinds Charles Darwin veel van zijn evolutietheorie baseerde op de vinken die hij hier vond, zijn de Galapagos-eilanden wereldberoemd.
Het was niet alleen revolutionair voor de geschiedenis van de mensheid, maar voor ons begrip van het volwassen worden van elke soort op aarde in het algemeen.
De uniciteit van het eiland is een bijzondere treasure! Wat op wereldschaal misschien niet zo gemakkelijk te bevatten is, is hier met het blote oog te zien.
Ver weg van de gekte en globalisering van de rest van de wereld.